Błędna architektura maszyn oraz nieodpowiednie rozwiązania techniczne i ergonomiczne są drugą co do częstości przyczyną wypadków w miejscu pracy. Ergonomia koncepcyjna polega na dostosowaniu warunków pracy do predyspozycji pracowników już na etapie kształtowania stanowiska pracy. Ergonomia korekcyjna polega na sprawdzeniu działających systemów i wyeliminowaniu wszelkich zagrożeń środowiskowych.
Zobacz także: https://mbon.pl/ergonomia-to-nauka-zajmujaca-sie/
Rodzaje ergonomii
Ergonomia to nie tylko dostosowanie miejsca pracy do umiejętności ludzi, ale także dobór odpowiedniej osoby do danego stanowiska i zapewnienie jej odpowiedniego szkolenia. Stosując zasady ergonomii, można stworzyć stanowisko pracy od podstaw lub je zmodyfikować – dlatego wyróżnia się ergonomię koncepcyjną oraz korekcyjną.
Czym jest ergonomia koncepcyjna?
Ergonomia koncepcyjna stosuje zasady ergonomii na samym początku projektowania maszyn, urządzeń i stanowisk pracy, aby zwiększyć efektywność i chronić pracowników.
Cele ergonomii koncepcyjnej:
- wybór narzędzi i aparatów z zamiarem zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa dla korzystających z nich pracowników przy jednoczesnym dążeniu do maksymalizacji efektywności pracy i produkcji,
- tworzenie zindywidualizowanych stanowisk pracy w celu zmniejszenia możliwości wystąpienia incydentów lub narażenia pracowników na ryzyko związane z pracą,
- opracowanie całościowego procesu produkcyjnego w celu osiągnięcia jak największej efektywności z uwzględnieniem zasad BHP i ergonomii.
Jest ona istotna dla wszystkich środowisk pracy. Odgrywa istotną rolę w biurze, ale jeszcze większe znaczenie ma w fabrykach, gdzie prawidłowe zorganizowanie poszczególnych etapów produkcji może nie tylko pomóc w zmniejszeniu lub wyeliminowaniu zagrożeń w miejscu pracy, ale także sprawić, że zadania będą mniej powtarzalne, poprawi się ich efektywność, a w rezultacie zwiększy się produkcja, co z kolei doprowadzi do zwiększenia zysków firmy.
Czym jest ergonomia korekcyjna?
Modyfikacja środowiska pracy w celu lepszego dostosowania do fizycznych i psychicznych predyspozycji pracownika to tzw. ergonomia korekcyjna. Polega ona na analizie stanowisk pracy pod kątem możliwości ich dostosowania i usunięcia potencjalnych zagrożeń, które mogą występować w trakcie pracy. Z jednej strony mamy elementy mechaniczne związane z maszynami wykorzystywanymi w miejscu pracy, a z drugiej psychologię i opiekę zdrowotną, które dotyczą człowieka wykonującego pracę.
Specjaliści ds. bezpieczeństwa i higieny pracy są żywo zainteresowani ergonomią korekcyjną, natomiast higienistów i lekarzy medycyny pracy pociąga ona na poziomie intelektualnym.
Badanie ergonomii korekcyjnej obejmuje ocenę kilku aspektów, takich jak eliminacja wszelkich problemów z maszynami i urządzeniami, analiza środowiska pracy (oświetlenie, poziom hałasu, jakość powietrza, temperatura i wilgotność) oraz badanie zachowań personelu (takich jak szybkość wykonywania czynności czy postawa ciała).
Wdrożenie ergonomii korekcyjnej poprawi środowisko pracy w danym obszarze, a także stworzy korzystne rezultaty, które będą pożyteczne w dłuższej perspektywie.
Znaczenie szkolenia w zakresie ergonomii
Szkolenie w zakresie ergonomii odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpiecznego i efektywnego środowiska pracy. Jest to nieodzowny element zarówno ergonomii koncepcyjnej, jak i korekcyjnej, ponieważ skupia się na edukacji pracowników na temat odpowiednich praktyk ergonomii i świadomości zagrożeń związanych z nieprawidłowymi warunkami pracy.
Pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni, aby rozumieć zasady ergonomii i umiejętnie je zastosować w swoich codziennych zadaniach. Szkolenie powinno obejmować takie zagadnienia jak prawidłowe ustawienie stanowiska pracy, właściwe techniki podnoszenia i przenoszenia ciężkich przedmiotów, ergonomię postawy ciała oraz zapobieganie urazom i przeciążeniom.
Dzięki odpowiedniemu szkoleniu pracownicy poznają cele ergonomii oraz znaczenia ergonomii i będą świadomi, jakie działania mogą podjąć, aby zmniejszyć ryzyko wypadków i urazów związanych z pracą. Będą również w stanie rozpoznawać potencjalne zagrożenia ergonomiczne i zgłaszać je odpowiednim osobom w celu podjęcia działań naprawczych.
Ważne jest, aby szkolenia w zakresie ergonomii były regularne i dostosowane do specyfiki danego miejsca pracy. Nowi pracownicy powinni być objęci szkoleniem już na początku zatrudnienia, a istniejący pracownicy powinni mieć możliwość uaktualnienia swojej wiedzy i umiejętności w tym zakresie.
Ergonomia koncepcyjna i korekcyjna – różnice
Czym różnią się te powiązane ze sobą zagadnienia? Podczas gdy ergonomia korekcyjna skupia się na poprawie środowiska pracy na już istniejących stanowiskach i maszynach, ergonomia koncepcyjna jest wykorzystywana wcześniej – podczas procesu projektowania. Na poziomie miejsca pracy ergonomia koncepcyjna pozwala na bardziej efektywne zaplanowanie niektórych stanowisk pracy, dzięki czemu pewne zagrożenia nie będą występować.
Oba obszary są równie istotne, a co ważniejsze, przynoszą wyższy stopień bezpieczeństwa w miejscach pracy, minimalizując nieszczęśliwe wypadki i występowanie chorób zawodowych.
Zobacz także: PRZERWA W PRACY – PO ILU GODZINACH SIĘ NALEŻY?
